معرفی گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم

مقدمه:
مهندسی مکانیک بیوسیستم شاخه‌ای از علوم مهندسی است که در خدمت علوم مرتبط با ماشین‌های کشاورزی و صنایع غذایی می‌باشد. این رشته، یکی از جامع‌ترین رشته‌های مهندسی محسوب می‌شود که تلفیقی از مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی مواد و کلیاتی از مهندسی کشاورزی می‌باشد. هدف رشته مهندسی مکانیک بیوسیستم تأمین و تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد به منظور انجام امور فنی مرتبط با کشاورزی است. این امور شامل طراحی، تولید ماشین‌های کشاورزی، بررسی سازگاری ماشین‌های وارداتی و آموزش امور فنی به تعمیرکاران و حتی صاحبان ماشین‌های گوناگون و بکارگیری انرژی‌های نو از قبیل انرژی باد، انرژی خورشید و انرژی آب است.  این رشته تا پیش از آزمون سال ۹۳ تحت عنوان «مکانیک ماشین‌های کشاورزی» شناخته می‌شد، اما از سال ۹۳ به بعد به نام «مهندسی مکانیک بیوسیستم» با سه خوشه طراحی ماشین‌‌های کشاورزی، انرژی‌‌های تجدیدپذیر و فناوری پس از برداشت تغییر کرد. تقریبا اکثر دروس این رشته با رشته مهندسی مکانیک مشترک بوده و فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند بسته به تفکیک گرایش در زمینه‌های زیر مشغول به فعالیت شوند. برای تامین نیروی انسانی متعهد و متخصص در رشته‌ مهندسی مکانیک بیوسیستم به منظور تامین بخشی از اهداف خودکفایی در صنعت کشاورزی به خصوص در زمینه‌‌های طراحی، ساخت و تولید ماشین‌‌های کشاورزی، فناوری پس از برداشت محصولات کشاورزی و استفاده از انرژی‌‌های تجدید‌‌پذیر در بخش کشاورزی لازم است متخصصینی برای این منظور تربیت شوند که برنامه درسی بازنگری شده رشته مهندسی مکانیک بیوسیستم با سه خوشه فوق‌‌الذکر اولین قدم در جهت برآورد اهداف فوق خواهد بود.‌
تعریف و هدف:
دانش‌آموختگان این رشته با یادگیری علوم و فنون لازم، می‌توانند در کارخانه‌های ساخت تراکتور و ماشین‌های کشاورزی، شبکه‌ تعمیرگاه‌های مجهز ماشین‌ها و ادوات کشاورزی، جهت خدمت پژوهشی و تحقیقاتی در وزارت جهاد کشاورزی،کمک در آموزش ماشین‌های کشاورزی در سطوح کاردانی و دستیاری، خدمت در سایر موسسات فنی دولتی و خصوصی و تعاونی‌ها، ساخت، تحقیق و توسعه ماشین‌های کشاورزی و نیز کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر در صنعت کشاورزی، کشت و صنعت‌ها و سایر صنایع وابسته مشغول به کار گردند. دانش‌آموختگان این رشته از توانایی لازم در خصوص طراحی و شاخت ماشین‌های جدید و مورد نیاز، افزایش کارایی و ایمنی، تعمیر و نگهداری، سازگار نمودن ماشین‌های موجود و خمچنین انجام پروژه‌های تحقیقاتی و اجرایی در خصوص طراحی ماشین‌های کشاورزی، توسعه کشاورزی دقیق، فناوری پس از برداست محصولات کشاورزی و تجهیزات انرژی‌های تجدید‌پذیر برخوردار خواهند بود.چنانکه اشاره گردید، در برنامه درسی ارائه شده از طرف وزارت علوم، از مدل خوشه‌ای استفاده شده است و انتخاب خوشه بر اساس علاقه دانشجو، معدل چهار نیم‌سال اول تحصیل و نظر تخصصی گروه آموزشی صورت می‌گیرد.
خوشه‌ها:
مهندسی مکانیک بیوسیستم خوشه طراحی ماشینهای کشاورزی:
این گرایش در زمینه ساخت و طراحی و بهینه‌سازی ماشین‌های کشاورزی و ماشین‌های صنایع مرتبط با کارخانجات غذایی بوده و از علوم مهندسی مکانیک به منظور طراحی و ساخت ماشین‌ها استفاده می‌کند.
نقش و توانایی فارغ‌التحصیلان خوشه طراحی ماشین‌های کشاورزی:

  1. به عنوان کارشناس متخصص در طراحی ماشین‌های کشاورزی در کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولید و ساخت تراکتور، ماشین‌ها و ادوات کشاورزی
  2. به عنوان کارشناس ماشین‌های کشاورزی جهت مدیریت، تعمیر و نگهداری تجهیزات موجود در کشت وصنعت‌ها و دیگر مراکز کشاورزی
  3. به عنوان مربی در دبیرستان‌‌های کشاورزی و کمک در امور تحقیقات کشاورزی و مهندسی زراعی در واحدهای تحقیقاتی
مهندسی مکانیک بیوسیستم خوشه انرژی­های تجدیدپذیر:
این گرایش به منظور تهیه و ساخت دستگاه‌هایی که از انرژی‌های نو نظیر انرژی خورشید، انرژی هسته‌ای، انرژی بادی، انرژی جزر و مد دریاها و ... استفاده می‌کنند، می‌پردازد.
نقش و توانایی فارغ‌التحصیلان خوشه انرژی‌های تجدیدپذیر:
  1. به عنوان کارشناس متخصص در طراحی و توسعه سامانه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر
  2. به عنوان کارشناس جهت همکاری در امر آموزش و تحقیقات در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر
  3. به عنوان کارشناس متخصص در طراحی سامانه‌های بهره‌بردار از انرژی‌های تجدیدپذیر
 
 
مهندسی مکانیک بیوسیستم خوشه فناوری پس از برداشت:
این گرایش به بکارگیری فنون علوم مکانیک در طراحی ماشین‌های صنایع غذایی و فرآوری محصول، برنامه‌ريزي خطوط، بکارگیری روش‌های نوین در کارخانجات از قبیل بینایی ربات‌ها به منظور تشخیص و دسته‌بندی تولیدات کارخانجات در بسته‌بندی و غیره می‌پردازد.
نقش و توانایی فارغ‌التحصیلان خوشه فناوری پس از برداشت:
  1. به عنوان كارشناس متخصص در طراحي تجهيزات و ماشين‌هاي فرآوري محصولات كشاورزي
  2. به عنوان مسئول فني خطوط و كارخانه‌هاي فرآوري محصولات كشاورزي
  3. به عنوان كارشناس متخصص براي كمك در امر برنامه‌ريزي، طراحي دستگاه‌ها، خطوط توليد و سامانه‌هاي توسعه فرآوري محصولات كشاورزي
  4. به عنوان كارشناس براي همكاري و كمك در امر آموزش و تحقيقات

 
در گروه آموزشی مهندسی مکانیک بیوسیستم دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه با توجه به پتانسیل علمی گروه، دانشجویان در خوشه طراحی ماشین‌های کشاورزی ادامه تحصیل می‌دهند.
 برنامه درسی دوره کارشناسی رشته:
تعداد کل واحدهای درسی رشته ۱۴۰ واحد می‌باشد که به شرح زیر می‌باشد:
دروس عمومی                                         ۲۲ واحد
دروس پایه                                                  ۲۳ واحد
دروس تحصصی رشته                               ۵۹ واحد
دروس تخصصی الزامی خوشه                     ۲۵ واحد
دروس تخصصی اختیاری خوشه                  ۱۱ واحد